De afgelopen periode zijn we bij Mecus Planontwikkeling bezig met diverse projecten waarbij we boeren hielpen bij de transformatie van hun grond. Boeren stoppen met hun bedrijf of worden uitgekocht. Het levert regelmatig discussie op in Nederland. Het biedt echter ook kansen voor de huidige woningmarkt. In dit blog deel ik mijn visie hierover.Stimuleer de doorstroming op de woningmarkt.
Verouderde kassen vervangen
In bijvoorbeeld de gemeente Lingewaard zien we veel verouderde kassencomplexen. Deze kassen voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd, kunnen niet uitbreiden en staan vaak te verloederen. Soms hebben de eigenaren geen bedrijfsopvolger en zoeken ze naar een manier om te stoppen. Hun bedrijf is hun pensioen, maar genereer je dan waarde? Door deze kassen op te ruimen en woningen terug te plaatsen, brengen we weer leven in deze gebieden.
Regelingen waren veelal gebaseerd op het creëren van vrijstaande woningen. De laatste tijd denken steeds meer gemeenten echter in bouwvolumes, in plaats van woningaantallen. Een goede ontwikkeling, want hierdoor worden meer doelgroepen bediend. Zo worden er niet alleen maar hele dure woningen gebouwd. Dankzij recente uitkoopregelingen en uitdagingen met mest is deze aanpak in een stroomversnelling geraakt. Toch zijn er nog veel boeren die niet in aanmerking komen voor deze regelingen. Gelukkig zijn er andere mogelijkheden.
Boeren zonder opvolgers
Vaak zijn deze boerenfamilies al generaties lang actief, maar zonder opvolgers is er geen toekomst voor het bedrijf. Tegenwoordig zijn er weinig jongeren die een agrarisch bedrijf willen starten of overnemen. De Rood voor Rood-regeling biedt hier soms een oplossing: als je iets sloopt, mag je iets anders terugbouwen. Zodat je als agrariër kunt stoppen met boeren en toch de waarde van je grond behoudt.
Karakter buitengebied behouden of versterken
Provincies en gemeenten worden ook steeds creatiever in hun aanpak. De uitdaging is wel om plannen te maken die het karakter van het buitengebied behouden of zelfs versterken. Door te kiezen voor een erfopzet en schuurwoningen, ontstaat er geen begin van verstedelijking. In combinatie met een goede landschappelijke inpassing blijft de zo karakteristieke kwaliteit van het buitengebied behouden. Recent maakte de Rijksoverheid zelfs een handreiking voor planologische concepten voor erftransformaties.
In Noord-Limburg hebben we bijvoorbeeld een plan gemaakt om stallen te slopen en milieuvergunningen in te leveren. Dit leverde ruimte op voor nieuwe woningen, ondanks aanvankelijke bezwaren van de provincie. Hierbij ging het vooral om het zorgen voor vergroening van de omgeving. Door het maken van een erfopzet met aandacht voor landschappelijke inpassing, creëren we de mogelijkheid voor de ondernemer om verantwoord te stoppen en op het terrein te blijven wonen. Zo voegen we woningen toe voor doorstromers én behouden we het karakter van het buitengebied.
Woonzorgproject opgezet
Bij een ander groot agrarisch bedrijf van een piekbelaster met 10.000 m² aan stallen, hebben we dankzij uitkoopregelingen een woonzorgproject opgezet. Een buurtgemeenschap met zorgplekken voor ouderen en verstandelijk gehandicapten, gecombineerd met woningen voor diverse doelgroepen. Hierdoor ontstaat een buurtschap waarin mensen elkaar kunnen ontmoeten en een gemeenschap met inclusieve samenleving. Dit biedt niet alleen een bijdrage aan de woningnood, het is ook een uitkomst in de strijd tegen het tekort aan zorgplekken.
Samen sterk met CPO
Getransformeerde landbouwgrond is vaak ideaal voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). Bij Mecus zijn we enorm voorstander van bijzondere woonvormen. Dit biedt een alternatief voor standaard projectontwikkeling. Door samen op te trekken met CPO-groepen kunnen we plannen realiseren die anders moeilijk van de grond zouden komen. Door het clusteren van woningen en in te zetten op een collectieve (moes)tuin kan dit op een goede manier als erf in het buitengebied worden ingepast.
Mogelijkheden in kaart
Overweeg je om te stoppen met je agrarische bedrijf? Met een quickscan van je locatie ontdek je de mogelijkheden voor transformatie. En of dit financieel haalbaar is. Houd er rekening mee dat transformatie soms te complex kan zijn door belemmeringen zoals hoogspanningsleidingen of geluidscontouren. Ontdek de mogelijkheden van erfbebouwing op jouw kavel.
Neem contact met ons op
Wij nodigen je graag uit aan tafel om hier eens verder over te brainstormen. Neem vrijblijvend contact met ons op via e-mail of bel 026 – 206 21 74.
